💥 ญี่ปุ่นใกล้ระเบิด! หนี้สาธารณะมหาศาลจ่อเขย่าตลาดการเงินโลก
ญี่ปุ่นเผชิญหนี้สาธารณะสูงที่สุดในโลก โดยมีหนี้ต่อ GDP กว่า 260% ซึ่งมากกว่าประเทศพัฒนาแล้วใดๆ ส่งผลให้ต้องจ่ายดอกเบี้ยจำนวนมหาศาลทุกปี เพราะพันธบัตรรัฐบาลระยะยาวเริ่มให้ผลตอบแทนสูงขึ้นมาก
📈 พฤษภาคม 2025:
- พันธบัตร 30 ปี ให้ดอกเบี้ย 3.14%
- พันธบัตร 40 ปี พุ่งถึง 3.6% — สูงสุดเป็นประวัติการณ์
🧨 ดอกเบี้ยสูง = ต้นทุนรัฐบาลพุ่ง
รัฐบาลญี่ปุ่นต้องกู้เงินใหม่ตลอดเวลาเพื่อโปะหนี้เก่า ดอกเบี้ยที่เพิ่มขึ้นทุกปีเปรียบเหมือนต้องแบก “ถุงทรายหนักขึ้น” ไว้บนหลัง — ยิ่งเดินช้ายิ่งจมลึก
🔧 อธิบายง่ายๆ: เกิดอะไรขึ้นกับนโยบาย Yield Curve Control (YCC)?
YCC คือการควบคุมดอกเบี้ยระยะยาว โดยเฉพาะพันธบัตร 10 ปี ให้อยู่ราว 0% ±0.5% เริ่มใช้ตั้งแต่ปี 2016 โดย BOJ
เป้าหมาย: ดันเศรษฐกิจและค่าเงินเยนให้อ่อนเพื่อหนุนส่งออก
แต่ในปี 2024–2025:
- BOJ ยกเลิก YCC และดอกเบี้ยนโยบายติดลบ
- ดอกเบี้ยระยะยาว “ดีดตัวทันที” เช่น 30 ปี จาก ~1% พุ่ง > 3.14%
เปรียบเทียบ:
- ขณะใช้ YCC: เส้นผลตอบแทนเหมือน “พื้นราบ” ที่ BOJ ยันไว้
- หลังยกเลิก: กลายเป็น “เนินชัน” ที่ดอกเบี้ยพุ่งขึ้นเร็ว
💸 ตลาดพันธบัตรเริ่ม “เบี้ยว” – ความเสี่ยงต่อทั้งระบบ
เมื่อ BOJ ลดการซื้อพันธบัตร (taper):
- ความต้องการลด → ราคาตก → ดอกเบี้ยพุ่ง
- มีกรณี “ประมูลไม่สำเร็จ” เช่น พันธบัตร 20 ปีใน พ.ค. 2025
หากรัฐบาลต้องออกพันธบัตรเพิ่ม แต่ไม่มีคนซื้อ = เสี่ยงเกิด “sell-off” ลากดอกเบี้ยขึ้นแรง จนเศรษฐกิจอาจรับไม่ไหว
👵 โครงสร้างประชากร = แรงกดดันซ่อนรูป
ญี่ปุ่นเข้าสู่สังคมสูงวัย:
- ผู้สูงอายุเกือบ 30% ของประชากร
- รายจ่ายด้านบำนาญและสุขภาพพุ่ง
- แรงงานลดลง อัตราการออมสูง แต่การลงทุนต่ำ
🪫 เปรียบเศรษฐกิจญี่ปุ่นเหมือน “โรงงานแบตฯ ใกล้หมด” — พลังผลิตลดลง แต่รายจ่ายพุ่งสูง
🖨️ ทางออกสุดท้าย? “พิมพ์เงิน” แลกหายนะ?
เริ่มมีความกังวลว่า ญี่ปุ่นอาจต้องใช้ Monetary Financing — การพิมพ์เงินเพื่อจ่ายหนี้โดยตรง
- เสี่ยงเกิดเงินเฟ้อรุนแรง
- แม้ BOJ ยังไม่ยอมรับ แต่นักวิเคราะห์มองว่า “อาจต้องใช้” หากทางเลือกอื่นหมด
🌏 ความเชื่อมโยงกับตลาดสหรัฐฯ: “หินก้อนหนึ่งในสระน้ำ”
ญี่ปุ่นถือครองพันธบัตรสหรัฐฯ $1.13 ล้านล้าน หากขายเพื่อดึงเงินกลับประเทศ:
- Yield พันธบัตรสหรัฐฯ พุ่ง → ดอกเบี้ยโลกสูงขึ้น
- มูลค่าพอร์ตลด → เยนผันผวน
- ตลาดการเงินโลก ปั่นป่วน
🔍 โลกกำลังเปลี่ยน – และญี่ปุ่นคือห้องทดลอง?
หลังยุคดอกเบี้ยต่ำ ธนาคารกลางทั่วโลกจำเป็นต้องขึ้นดอกเบี้ยเพื่อกดเงินเฟ้อ ขณะที่หนี้ภาครัฐยังพุ่ง
IMF เตือนว่า:
ขนาดหนี้สาธารณะกำลังโตเร็วเกินกว่าตลาดจะรองรับได้ ญี่ปุ่นคือ “ตัวอย่างแรก” ของสถานการณ์นี้
หากรัฐบาลทั่วโลกจัดการหนี้ไม่ทัน “ฟองสบู่หนี้” อาจแตก
✅ สรุป
ญี่ปุ่นกำลังเผชิญ “บททดสอบหนี้สาธารณะ” ครั้งใหญ่ที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์ยุคใหม่
หากบริหารไม่ทัน:
- ดอกเบี้ยสูงจะลากเศรษฐกิจญี่ปุ่นให้เปราะบาง
- เสี่ยงส่งต่อความปั่นป่วนไปยัง ระบบการเงินโลก